ພົນ​ລະ​ເມືອງ​ຜູ້​ທີ່​ເຮັດ​ວຽກ​ກ່ຽວ​ກັບ​ກິດ​ຈະ​ກຳ​ເສດ​ຖະ​ກິດ​ແມ່ນ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ​ທີ່​ມີ​ອາ​ຍຸ 10 ປີ ແລະ ສູງ​ກວ່າ, ຊຶ່ງ​ພົນ​ລະ ເມືອງ​ເຫຼົ່າ​ນີ້​ເປັນ​ຜູ້​ທີ່​ເຮັດ​ວຽກ​ປະ​ຈຳ​ຫຼາຍ​ຢ່າງ (ເບິ່ງ​​ຕາ​ຕະ​ລາງ​​ດ້ານ​ລຸ່ມ). ການ​ສຳ​ຫລວດ​ພົນ​ລະ ເມືອງ ແລະ ທີ່​ຢູ່​ອາ​ໃສ ປີ 2005 ຊີ້​ໃຫ້​ເຫັນ​ວ່າ 66.6% ຂອງ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ​ທີ່​ມີ​ອາ​ຍຸ 10 ແລະ ສູງ​ກວ່າ​ປະ​ກອບ ສ່ວນ​ເຂົ້າ ໃນ​ກິດ​ຈະ​ກຳ​ເສດ​ຖະ​ກິດ​ໃນ​ໄລ​ຍະ 12 ເດືອນ​ກ່ອນ​ການ​ສຳ​ຫລວດ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ.
ໃນ​ກຸ່ມ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ​ທີ່​ຖື​ວ່າ “ມີ​ວຽກ​ເຮັດ​ງານ​ທຳ” ນັ້ນ​ຫຼາຍ​ຄົນ​ກໍ່​ໄດ້​ເຮັດ​ວຽກ​ງານ​ໃຫ້​ຕົນ​ເອງ ຫຼື ເປັນ​ກຳ​ມະ​ກອນ ທີ່​ເຮັດ​ວຽກ​ຂອງ “ຕົນ​ເອງ” ແລະ ຜູ້​ເຮັດ​ວຽກ​ໃຫ້​ຄອບ​ຄົວ​ໂດຍ​ບໍ່​ໄດ້​ຮັບ​ຄ່າ​ຈ້າງ, ສ່ວນ “ຜູ້​ທີ່​ບໍ່​ມີ​ວຽກ​ເຮັດ​ງານ​ທຳ” ແມ່ນ​ພວກ​ທີ່​ຖື​ວ່າ​ກຳ​ລັງ​ຊອກ​ຫາ​ວຽກ​ເຮັດ​ງານ​ທຳ. ສິ່ງ​ສຳ​ຄັນ ທີ່​ຄວນ​ເຂົ້າ​ໃຈ​ກໍ່​ຄື​ການ​ເຮັດ​ວຽກ​ງານ​ໃນ​ຄົວ​ເຮືອນ ຈະ​ບໍ່​ຖື​ວ່າ​ເປັນ​ກິດ​ຈະ​ກຳ​ເສດ​ຖະ​ກິດ​ແຕ່​ຢ່າງ​ໃດ. ໂດຍ​ທົ່ວ​ໄປ​ແລ້ວ, ຈຳ​ພວກ​ທີ່​ເຮັດ​ວຽກ​ກ່ຽວ​ກັບ​ກິດ​ຈະ​ກຳ​ເສດ​ຖະ​ກິດ​ແມ່ນ​ເລີ້ມ​ແຕ່​ອາ​ຍຸ 15 ປີ ແລະ ສູງ​ກວ່າ. ເຖິງ​ຢ່າງ​ໃດ​ກໍ່​ຕາມ, ການ​ສຳ​ຫລວດ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ ສະ​ແດງ​ໃຫ້​ເຫັນ​ວ່າ 18% ຂອງ​ຈຳ​ນວນ​ເດັກ​ນ້ອຍ​ໃນ​ຊ່ວງ​ອາ​ຍຸ​ລະ​ຫວ່າງ 10 ຫາ 14 ປີ ແມ່ນ​ຈຳ​ພວກ​ທີ່​ມີ​ວຽກ ເຮັດ​ງານ​ທຳ​ເປັນ​ທາງ​ການ, ສ່ວນ 81% ຂອງ​ເດັກ​ນ້ອຍ​ອ້າງ​ວ່າ​ເປັນ​ນັກ​ຮຽນ​ນັກ​ສຶກ​ສາ. ເຖິງ​ແນວ​ໃດ​ກໍ່​ຕາມ, ເດັກ​ນ້ອຍ​ທີ່​ເຮັດ​ວຽກ​ງານ​ມີ​ອັດ​ຕາ​ສ່ວນ​ກວມ​ເອົາ 5% ຂອງ​ກຳ​ລັງ​ແຮງ​ງານ​ລາວ.
ແຜນ​ທີ່​ສະ​ເໜີ​ໃຫ້​ເຫັນ​ອັດ​ຕາ​ສ່ວນ​ການ​ແຈກ​ຢາຍ​ຂອງ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ​ຜູ້​ທີ່​ເຮັດ​ວຽກ​ກ່ຽວ​ກັບ​ກິດ​ຈະ​ກຳ​ເສດ ຖະ​ກິດ ທີ່​ມີ​ອາ​ຍຸ 10 ປີ ແລະ ສູງ​ກວ່າ​ໂດຍ​ອີງ​ຕາມ 5 ຈຳ​ພວກ​ຄົນ​ທີ່​ມັກ​ມີ​ເລື້ອຍໆ. ການ​ວິ​ເຄາະ​ແມ່ນ​ເລີ້ມ​ຈາກ ພົນ​ລະ​ເມືອງ​ຈຳ​ພວກ​ທີ່​ມີ​ອັດ​ຕາ​ສ່ວນ​ຕ່ຳ​ສຸດ​ຂອງ​ອັດ​ຕາ​ສ່ວນ​ຕ່ຳ​ກວ່າ 55% ແລະ ລົງ​ທ້າຍ​ດ້ວຍ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ ຈຳ​ພວກ​ທີ່​ມີ​ອັດ​ຕາ​ສ່ວນ​ສູງ​ສຸດ​ຄື​ສູງ​ກວ່າ 85%. ສ່ວນ​ໃຫຍ່​ແມ່ນ​ຈະ​ພົບ​ເຫັນ​ຢູ່​ໃນ​ແຂວງ​ທາງ​ພາກ​ເໜືອ, ພາກ ຕາ​ເວັນ​ຕົກ​ສ່ຽງ​ເໜືອ ແລະ ພາກ​ຕາ​ເວັນ​ອອກ​ສ່ຽງ​ໃຕ້​ຂອງ​ປະ​ເທດ.
ມັນ​ເປັນ​ການ​ຍາກ​ທີ່​ຈະ​ພົບ​ເຫັນ​ຮູບ​ແບບ​ທີ່​ເປັນ​ໄລ​ຍະ​ຊ່ອງ​ຫວ່າງ​ທີ່​ຊັດ​ເຈນ​ໄດ້​ໃນ​ແຜນ​ທີ່ G.1. ເມືອງ​ຫ່າງ​ໄກ ສອກ​ຫລີກ​ທີ່​ມີ​ອັດ​ຕາ​ສ່ວນ​ກິດ​ຈະ​ກຳ​ເສດ​ຖະ​ກິດ​ທີ່​ຕ່ຳ​ຫຼາຍ​ນັ້ນ​ປະ​ກົດ​ມີ​ຢູ່​ທົ່ວ​ໄປ​ໃນ​ທົ່ວ​ປະ​ເທດ. ເຖິງ​ຢ່າງ​ໃດ ກໍ່​ຕາມ, ທ່າ​ອ່ຽງ​ທົ່ວ​ໄປ​ສາ​ມາດ​ເຫັນ​ໄດ້​ຢູ່​ບ່ອນ​ວ່າ​ບ້ານ​ມີ​ອັດ​ຕາ​ສ່ວນ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ​ຜູ້​ທີ່​ເຮັດ​ວຽກ​ກ່ຽວ​ກັບ​ກິດ​ຈະ​ກຳ​ເສດ​ຖະ​ກິດ​ຕ່ຳ​ກວ່າ​ອັດ​ຕາ​ສະ​ເລັ່ຍ​ແຫ່ງ​ຊາດ​ຂອງ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ​ຜູ້​ທີ່​ເຮັດ​ວຽກ​ກ່ຽວ​ກັບ​ກິດ​ຈະ​ກຳ​ເສດ​ຖະ​ກິດ​ມັກ​ຈະ ພົບ​ເຫັນ​ເປັນ​ປະ​ຈຳ​ຢູ່​ໃນ​ເຂດ​ຕົວ​ເມືອງ ແລະ ເຂດ​ທີ່​ສາ​ມາດ​ໄປ​ມາ​ຫາ​ສູ່​ໄດ້​ງ່າຍ. ໃນ​ເວ​ລາ​ດຽວ​ກັນ​ນັ້ນ ພວກ​ເຮົາ ກໍ່​ສາ​ມາດ​ສັງ​ເກດ​ໄດ້​ວ່າ​ໃນ​ເຂດ​ຊົນ​ນະ​ບົດ​ຫ່າງ​ໄກ​ສອກ​ຫລີກ ອັດ​ຕາ​ສ່ວນ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ​ຜູ້​ທີ່​ເຮັດ​ວຽກ​ກ່ຽວ​ກັບ​ກິດ​ຈະ​ກຳ​ເສດ​ຖະ​ກິດ​ໂດຍ​ທົ່ວ​ໄປ​ແລ້ວ​ເຫັນ​ວ່າ​ມີ​ສູງ​ຫຼາຍ​ທີ່​ສຸດ.

ການ​ອະ​ທິ​ບາຍ​ສຳ​ລັບ​ຮູບ​ແບບ​ນີ້​ອາດ​ຈະ​ພົບ​ເຫັນ​ໂດຍ​ການ​ພິ​ຈາ​ລະ​ນາ​ເບິ່ງ​ປະ​ເພດ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ​ທີ່​ຂາດ​ຄວາມ​ຫ້າວ​ຫັນ​ໃນ​ການ​ເຮັດ​ວຽກ​ເສດ​ຖະ​ກິດ (ເບິ່ງ​ຕາ​ຕະ​ລາງ​ຂ້າງ​ເທິງ ແລະ ແຜນ​ທີ່​ຕໍ່​ໄປ). ເຫັນ​ໄດ້​ແຈ້ງ ວ່າ​ອັດ​ຕາ​ສ່ວນ​ນັກ​ຮຽນ​ນັກ​ສຶກ​ສາ​ທີ່​ບໍ່​ເຮັດ​ວຽກ ແລະ ບຸກ​ຄົນ​ທີ່​ເຮັດ​ວຽກ​ໃນ​ຄົວ​ເຮືອນ​ພຽງ​ຢ່າງ​ດຽວ​ໂດຍ​ບໍ່​ໍ່​ໄດ້​ຮັບ​ຄ່າ​ຈ້າງ​ນັ້ນ​ແມ່ນ​ມີ​ອັດ​ຕາ​ສ່ວນ​ສູງ​ກວ່າ​ຢູ່​ໃນ​ເຂດ​ຕົວ​ເມືອງ. ຍິ່ງ​ໄປ​ກວ່າ​ນັ້ນ, ຈຳ​ນວນ​ຄົນ​ແກ່​ໃນ​ເຂດ​ເຫຼົ່າ​ນີ້​ໂດຍ​ທົ່ວ​ໄປ​ແລ້ວ​ຈະ​ມີ​ສູງ​ກວ່າ (ສົມ​ທຽບ​ໃນ​ແຜນ​ທີ່ B.4) ແຕ່​ໃນ​ເຂດ​ຊົນ​ນະ​ບົດ​ນັ້ນ​ຈະ​ເຫັນ​ວ່າ​ມີ​ຄົນ​ຈຳ​ນວນ​ໜ້ອຍ​ດຽວ​ທີ່​ອາດ​ຈະ​ເຊົາ​ເຮັດ​ວຽກ​ຄອບ​ຄົວ.
ສະ​ຫລຸບ​ແລ້ວ, ສອງ​ສ່ວນ​ສາມ​ຂອງ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ​ທີ່​ມີ​ອາ​ຍຸ 10 ປີ ແລະ ສູງ​ກວ່າ​ເປັນ​ຜູ້​ທີ່​ເຮັດ​ວຽກ​ກ່ຽວ​ກັບ​ກິດ​ຈະ​ກຳ​ທາງ​ດ້ານ​ເສດ​ຖະ​ກິດ​ຊຶ່ງ​ປະ​ເດັນ​ນີ້​ມັນ​ຊີ້​ໃຫ້​ເຫັນ​ວ່າ ສປປ ລາວ ນຳ​ໃຊ້​ຊັບ​ພະ​ຍາ​ກອນ​ມະ​ນຸດ​ສຳ​ຮອງ​ຈຳ​ນວນ​ຫລວງ​ຫຼາຍ. ໂດຍ​ພື້ນ​ຖານ​ແລ້ວ​ຄຸນ​ນະ​ວຸດ​ທິ​ລະ​ດັບ​ມື​ອາ​ຊີບ​ຂອງ​ຄົນ​ເຮົາ​ຈະ​ຕ້ອງ​ເປັນ​ບຸ​ລິ​ມະ​ສິດ​ໃນ​ການ​ພັດ​ທະ​ນາ​ປະ​ເທດ​ຊາດ. ຄວາມ​ຈິ​ີງ​ກໍ່​ຄື​ວ່າ​ໃນ​ອະ​ນາ​ຄົດ​ຕໍ່​ໜ້າ​ແຕ່​ລະ​ປີ​ຈະ​ມີ​ຈຳ​ນວນ​ຄົນ​ປະ​ມານ 100,000 ຄົນ​ເຂົ້າ​ໄປ​ຫາ​ຕະ​ຫລາດ​ງານ​ທຳ​ຊຶ່ງ​ບັນ​ຫາ​ນີ້​ມັນ​ແມ່ນ​ສິ່ງ​ທ້າ​ທາຍ​ທີ່​ໃຫຍ່​ໂຕ​ຕໍ່​ການ​ພັດ​ທະ​ນາ​ເສດ​ຖະ​ກິດ ແລະ ຄວາມ​ພະ​ຍາ​ຍາມ​ເພື່ອ​ປົກ​ປ້ອງ​ວິ​ຖີ​ຊີ​ວິດ​ຂອງ​ຄົນ ແລະ ຮັກ​ສາ​ຄວາມ​ປອດ​ໄພ​ຂອງ​ສັງ​ຄົມ.